मुख्यमंत्री समृद्ध पंचायत राज अभियान हे ग्रामपंचायतींच्या सर्वांगीण विकासासाठी राबविण्यात येणारे एक महत्त्वाचे अभियान आहे. या अभियानाअंतर्गत ग्रामीण भागातील लोकप्रतिनिधी, ग्रामस्थ व शासकीय अधिकारी यांच्यात थेट संवाद साधला जातो.

प्रभात फेरी हा या अभियानाचा एक महत्त्वपूर्ण भाग आहे. ग्रामपंचायतींच्या माध्यमातून नागरिकांमध्ये विकास, स्वच्छता, शिक्षण, आरोग्य आणि सरकारी योजनांविषयी जागृती निर्माण करण्यासाठी प्रभात फेरी काढली जाते.

मुख्यमंत्री समृद्ध पंचायत राज अभियानांतर्गत ग्रामसभा हा सर्वात महत्त्वाचा घटक आहे. ग्रामसभा म्हणजे गावातील सर्व प्रौढ नागरिक, ग्रामपंचायत प्रतिनिधी आणि अधिकारी यांचे एकत्र व्यासपीठ, जिथे गावाच्या विकासाबाबत चर्चा व निर्णय घेतले जातात.

गावातील स्वच्छता उपक्रमांची गुणवत्ता आणि अंमलबजावणी तपासण्यासाठी केंद्र शासनाकडून विशेष समित्या गावांना भेट देतात. या तपासणीमुळे गावातील स्वच्छता व्यवस्थेचे मूल्यमापन होते आणि उत्तम कामगिरी करणाऱ्या गावांना पुरस्कार व निधी मिळतो.

प्रधानमंत्री घरकुल योजना ही केंद्र शासनाची महत्त्वाची योजना आहे. यामध्ये गरजू कुटुंबांना पक्के घर मिळावे हा उद्देश आहे. “सर्वांना घर” हे या योजनेचे ध्येय असून 2024 पर्यंत प्रत्येक कुटुंबाला सुरक्षित व स्वच्छ निवासस्थान उपलब्ध करून देणे हे लक्ष्य आहे.